فن سانتریفیوژ بکوارد:
این مدل از فن گریز از مرکز دارای پره هایی به شکل خم رو به عقب (backward) می باشد. به دلیل ساختار نوع پره های این مدل فن سانتریفیوژ از آن تحت سیستم های مکنده و مکش کننده استفاده می کنند. نوع دبل بکوارد نیز در بسیاری از طراحی ها بکار رفته که به جای یک داکت ورودی هوا دارای دو دهنه مکش هوا از دو طرف می باشد. بازدهی این فن‌ها نسبت به فن‌های با پروانه خم به جلو بیشتر و دارای صدای کمتری می‌باشد و در آن توان واقعی با توان محاسباتی تقریباً برابر می‌باشد. پره‌ها در این نوع رو به عقب بوده و در خلاف جهت چرخش پروانه می‌باشد.
2-فن سانتریفیوژ فوروارد:
نوع خم به جلو (forward) فن های گریز از مرکز قالباً در سیستم های دمنده فشار قوی بکار برده می شود. پروانه فوروارد بکار رفته در این نوع سیستم هوادهی سبب پرتاب هوا از داکت خروجی به محل طراحی می شود. نوع دبل فوروارد فن سانتریفیوژ نیز در اغلب هواسازها، ایرواشرها تحت فشار و هوادهی بالا بکار برده می شود. در این نوع پره‌ها رو به جلو و در جهت چرخش پروانه می‌باشد. تعداد پره‌های آن در مقایسه با پروانه‌های خم به عقب و شعاعی بیشتر می‌باشد. توان واقعی در این فن‌ها به‌علت ساختار پروانه آن، بیشتر از توان محاسبه شده برای فن می‌باشد. فن‌های دارای این نوع پروانه بیشتر در صنایع تهویه مطبوع و تهویه در ساختمانها و برج های اداری و مسکونی (که داری هوای تمیز است) به‌کار می‌رود.
3-فن سانتریفیوژ رادیال:
پره های شعاعی یا radial نوع دیگری از فن های گریز از مرکز به حساب می آید. تیغه های این مدل پروانه اغلب در راستای شعاع پره به صورت خطی می باشد. این مدل پره ها در جابجایی هوای بسیار کثیف و اسیدی از متریال استنلس استیل مورد استفاده می گردد. این نوع فن‌ها نسبت به فن‌های ذکر شده در بالا، دارای کمترین بازده بوده اما کاربرد آنها بیشتر برای هوای کثیف و انتقال مواد می‌باشد.
4-فن سانتریفیوژ ایرفویل:
جدید ترین و بروز ترین نوع پره گریز از مرکز یا حلزونی نوع ایرفویل (airfoil) می باشد. مقطع ایرودینامیکی ایرفویل به دلیل داشتن لرزش پایین، راندمان بالا، افت فشار استاتیکی کم و ایجاد هوادهی زیاد امروزه بسیار مرسوم گردیده است.
فن محوری
فن محوری یا فن آکسیال به انگلیس Axial fan ، یکی از انواع فن است که جریان هوا در آن موازی محور پروانه می‌باشد. این نوع را می‌توان اولین طراحی فن دانست. به علت مزایایی که دارد امروز با وجود پیشرفت تکنولوژی هنوز هم کاربرد دارد. بازدهی آن معمولاً بین 70 تا 80 درصد و در برخی مدل‌ها تا 90 درصد نیز می‌باشد.
موارد استفاده از فن محوری گستره وسیعی دارد. از خنک کردن قطعات بسیار کوچک الکترونیکی در ابعاد چند سانتی‌متر تا تهویه و گردش هوا در اتاق، ایجاد جریان هوا در انواع سیستم‌های برودتی و تهویه مطبوع مثل فن کویل یا اواپراتور و ….
فن آکسیال دارای یک الکتروموتور است که یک شفت را به گردش در می‌آورد. بر روی این شفت پروانه قرار دارد. معمولاً الکتروموتور به طور مستقیم به محور متصل است. با دوران محور، پروانه نیز شروع به حرکت می‌کند و به علت طراحی خاصی که دارد باعث ایجاد اختلاف فشار در دو طرف می‌شود.
طراحی پره‌های پروانه مشابه بال هواپیما است. بال هواپیما به گونه‌ای طراحی شده است که با حرکت، اختلاف فشار هوا در بالا و پایین آن به وجود می‌آید. به این ترتیب فشار هوای زیر بال بیشتر از فشار هوای بالای بال شده و در نتیجه هواپیما به سمت بالا حرکت می‌کند. در طراحی پره‌های پروانه فن محوری نیز همین اصل حاکم است. اما در اینجا طراحی به گونه‌ای است که امکان جابجایی هوا وجود دارد. با دوران پروانه اختلاف فشار هوا در دو سمت فن ایجاد می‌شود. در نتیجه هوا از یک سمت به سمت دیگر حرکت می‌کند.
کاربرد فن محوری با توجه به طراحی آن برای مواردی است که نیاز به سرعت بالا و فشار هوای کم باشد. فن آکسیال قابلیت تولید جریان هوا با سرعت بالا را دارد. اما در صورتی که مقاومت هوا در مقابل آن زیاد باشد، عملکرد مناسبی نخواهد داشت. به عوان مثال برای تهویه اتاق یا خنک کاری کیس رایانه یا انواع مختلف تابلو برق گزینه مناسبی است. اما برای تجهیزات تهویه‌ای که دارای فیلتر و قطعاتی هستند که باعث افت فشار می‌شوند، از دیگر انواع فن استفاده می‌شود.
انوع فن محوری
طراحی قاب و نوع پروانه در فن‌های محوری به سه نوع تقسیم می‌شود:
- پروانه‌ای
- لوله محوری
- پره محوری
- فن پروانه‌ای
فن پروانه ای
این طراحی ساده‌ترین نوع فن محوری است. فن پروانه‌ای متشکل است از یک قاب و پروانه‌ای دارای 3 الی 6 پره. الکتروموتور نیز به شکل مستقیم و یا در برخی مدل‌ها با ابعاد بزرگ‌تر، از طریق تسمه به محور متصل است. مزیت اصلی این نوع طراحی سادگی آن و همچنین قابلیت تولید در ابعاد بسیار کوچک است.
فن لوله محوری
فن لوله محوری با نام هواکش آکسیال کانالی نیز شناخته می‌شود. در این نوع فن به جای قاب یک محفظه استوانه‌ای شکل وجود دارد که پروانه با 4 الی 8 پره و الکتروموتور در آن قرار می‌گیرند. این طراحی باعث افزایش کارایی شده و عمده کاربرد آن برای جابجایی هوای دارای ناخالصی است. به عنوان مثال برای تخلیه اسپری رنگ یا دود. در این طراحی نیز الکتروموتور می‌تواند به شکل مستقیم یا با تسمه و پولی به محور متصل شود.
فن پره محوری
طراحی فن پره محوری مشابه لوله محوری است با این تفاوت که قبل از فن، پره‌های راهنما قرار دارند. وظیفه پره‌های راهنما هدایت جریان هوا است و باعث افزایش بازدهی می‌شود. جریان هوا در این نوع فن نسبت به دیگر انواع از فشار بالاتری برخوردار است. از این نوع فن می‌توان به جای فن سانتریفیوژ در کانال‌های هواکش نیز بهره برد. البته آلودگی صوتی آن زیاد است و برای کاربردهای خانگی و مسکونی توصیه نمی‌شود. عمده کاربرد آن برای تهویه هوای پارکینگ‌های بزرگ تجاری یا تهویه کارخانجات است.