انواع فن سانتریفیوژ یا استوانه ای به منظور تامین فشار رانش هوا در کانال های هوا رسانی مورد استفاده قرار میگیرند ولی قدرت جابجائی حجم هوای کمتری نسبت به فن آکسیال دارند.

 

فن سانتریفیوژ و اکسیال

هنگامی که هوارسانی توسط کانال انجام می‌شود فقط می‌توان از باد بزن‌ها یا فن‌های سانتریفیوژ استفاده نمود.

بالانس استاتیک و دینامیک فن ها و مونتاژ دقیق زاویه پره‌ها در انواع فن‌های آکسیال و سانتریفوژ(فوروارد و بکوارد) تعیین کننده‌ترین عامل در عملکرد صحیح فن‌ها می‌باشند.

فن‌های سانتریفیوژ به دلیل بی صدا بودن و عملکرد مناسب ، در فشار‌های بالا در بسیاری از تجهیزات تهویه مطبوع به منظور فراهم نمودن شرایط آسایش مورد استفاده قرار می‌گیرند.

بادبزن سانتریفیوژ با پره‌های انحنا به جلو (فوروارد-forward) در سرعت‌های کم ، ظرفیت‌های کم و فشارهای استاتیکی زیاد دارای حداکثر بازده می‌باشد. فن‌های سانتریفیوژ فوروارد در سیستم‌های گرمایشی کم فشار ونتیلاسیون و تهویه مطبوع (تهویه مطبوع خانگی تا کوره‌های هوای گرم) با راندمان ۵۵ تا ۶۵ % کاربرد دارند.

فن‌های سانتریفیوژ بکوارد (backward-بکوارد) در سیستم‌های ونتیلاسون ، تهویه مطبوع ، گرمایش و صنعتی در هوای محیط هایی که خوردگی مکانیکی یا شیمیایی دارند مورد استفاده قرار می‌گیرند و دارای راندمان حداکثر ۸۰% می‌باشند.

فن سانتریفیوژ و اکسیال

عملکرد فن های سانتریفیوژ بر اساس دو عامل می‌باشد:
نیروی گریز از مرکز(که به همین دلیل این فنها به فنهای سانتریفیوژ معروفند)
انحراف جریانهای هوا توسط پره‌های فن از حالت شعاعی به سمت خروجی فن ، به گونه ای که زاویه بین ورود و خروج مولکول‌های هوا ۹۰ درجه می‌باشد . فن‌های سانتریفیوژ برای حجم کم هوادهی (نسبت به فن‌های آکسیال با قدرت مشابه) و فشار استاتیکی بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اصول عملکرد فن آکسیال (ملخی) : عملکرد فن آکسیال بر اساس حرکت اجباری هوا طبق زاویه پره‌ها می‌باشد که در این فن‌ها جریان هوا اساساً موازی با محور پروانه است. فن‌های پروانه ای برای حجم زیاد هوا و فشار استاتیکی اندک مورد استفاده قرار می‌گیرند .

نحوه انتخاب و سفارش فن :
نوع فن (سانتریفیوژ یا آکسیال )
ظرفیت جابجایی هوا ( cfm یاm3/hr)
فشار استاتیکی فن (در خصوص فن‌های سانتریفیوژ فوروارد یا بکوارد)
تک فاز یا سه فاز بودن الکتروموتور
ابعاد و جنس پره‌های فن (بخصوص در مورد ابعاد فن‌های آکسیال یا پنجره ای)
در اجرای سیستمهای جابه جایی هوا باید به موارد زیر توجه داشت :
رطوبت محل نصب
اسیدی یا بازی بودن هوای عبوری
ضد انفجار و ضد جرقه بودن الکتروموتور
دمای هوای عبوری موارد ذکر شده در سفارش دستگاه و اجرای سیستمهای تهویه مهم تلقی می‌گردد. لذا بنا به سفارش دستگاه مورد نظر تحویل خواهد گردید .

فن سانتریفیوژ و اکسیال

معمولاً برای انتخاب فن سانتریفیوژ ابتدا با ضرب طول * عرض * ارتفاع * تعداد دفعات تعویض هوای محل مورد نظر (بر اساس نوع بهره برداری و کاربری آن محل از جدول ۱۴-۳ استانداردهای تهویه مطبوع فوق) حجم هوای قابل تعویض محاسبه می‌گردد. سپس براساس سرعت ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ فوت در دقیقه (FPM) برای عبور هوای خروجی (exast) از درون کانال ، ابعاد کانال خروج هوای مورد نیاز از جداول محاسبه و تعیین ابعاد کانال‌های انتقال هوا یا داکتیلاتور محاسبه می‌گردد. اینک بر مبنای حجم هوای محاسبه شده ، ابعاد کانال بدست آمده ، طول مسیر کانال ، زانوهای احتمالی در کانال عبور هوا و…. میزان افت فشار یا فشار استاتیکی فن سانتریفیوژ بدست آمده و از آنجا قدرت الکتروموتور متصل به این فن را نیز محاسبه می‌نمائیم.

با توجه به اهمیت بالانسینگ در عملکرد فن سانتریفیوژ و آکسیال و ارتباط مستقیم آن با طول عمرفن و الکتروموتور ، بمنظور تداوم بالانس دینامیکی فن‌ها ، نسبت به نصب کاملاً افقی و تراز شده انواع فن سانتریفیوژ و آکسیال در محل نصب خود نهایت دقت را مبذول فرمائید.